02 maja 2024

Jak miło było popatrzeć na Matkę Boską Kalwaryjską z Kalwarii Zebrzydowskiej w towarzystwie Papieża Franciszka na koniec Światowych Dni Młodzieży w Polsce !!!

Jak miło było popatrzeć na Matkę Boską Kalwaryjską z Kalwarii Zebrzydowskiej w towarzystwie Papieża Franciszka na koniec Światowych Dni Młodzieży w Polsce !!!

Dla przypomnienia nadmieniam, że Kalwarię Zebrzydowską wybudował Mikołaj Zebrzydowski z Więcborka, członek rodziny Biskupa Krakowskiego Kapelana Królowej Bony Andrzeja Zebrzydowskiego z Więcborka, którego śmierci nastąpiła 23 maja 1560 r. we Wrześni k/ Poznania w drodze z więcborskiego zamku Zebrzydowskich na Wawel.

W tym zamku Zebrzydowskich rezydował Biskup Krakowski Andrzej Zebrzydowskich w latach 1558 – 1560 i właśnie z więcborskiego zamku zarządzał królewskim kościołem krakowskim pisząc listy do kapituły na Wawel, oraz do Króla Polski odnośnie swego powrotu na Wawel, którego głównym warunkiem było odrzucenie przez Króla Polski kalwinizmu czyli protestantyzmu.

Za tą postawę przepłacił swoim życiem w drodze z Więcborka na Wawel 23 maja 1560 r. we Wrześni k/Poznania. Zwłoki biskupa królewskiego Andrzeja Zebrzydowskiego do dziś spoczywają na krakowskim Wawelu w kaplicy Zebrzydowskich ,usytuowanej przy zakrystii katedry wawelskiej.

Poniżej życiorys Mikołaja Zebrzydowskiego z Więcborka:

– Tomasz Bracka

Mikołaj Zebrzydowski herbu Radwan (ur. 1553 w Więcborku, zm. 17 czerwca 1620) – wojewoda krakowski od 1601 roku, marszałek wielki koronny w 1597 roku, wojewoda lubelski w 1589 roku, marszałek Trybunału Głównego Koronnego w 1595 roku, starosta generalny krakowski od 1585 roku, starosta stężycki w latach 1582-1588, starosta rycki w latach 1585-1620, starosta lanckoroński w latach 1590-1598, starosta śniatyński w latach 1596-1620, starosta bolesławski.

Syn Floriana Zebrzydowskiego i Zofii Dzikówny z Pierśni, brat Jana. W latach 1560-1569 uczył się w Kolegium Jezuitów w Braniewie, skąd wyniósł dobre wykształcenie oraz głęboką pobożność. Brał udział w wojnie Stefana Batorego z Gdańskiem w 1576 oraz walkach z Carstwem Rosyjskim. Związał się w tym czasie z obozem kanclerza Janem Zamojskim, stając się z czasem politycznym oponentem Zygmunta III Wazy. W 1585 został starostą generalnym krakowskim. Był marszałkiem sejmiku województwa krakowskiego w 1587 roku. W 1589 roku był sygnatariuszem ratyfikacji traktatu bytomsko-będzińskiego na sejmie pacyfikacyjnym. W 1589 roku został wojewodą lubelskim, a w latach 1601-1620 był wojewodą krakowskim. W latach 1596-1600 był marszałkiem wielkim koronnym.

Po śmierci Zamoyskiego w 1605 r. stanął na czele opozycji przeciw Zygmuntowi III Wazie. Wzniecił rokosz Zebrzydowskiego (1606), stłumiony w wyniku bitwy pod Guzowem w 1607.

Po klęsce rokoszu odsunął się od życia politycznego i coraz częściej, zwłaszcza w latach po śmierci żony, spędzał czas w klasztorze. Ze względu na znaną w całym kraju pobożność miał znakomite kontakty z Rzymem (Stolicą Apostolską). Pod wpływem dzieła Christiana Adrichomiusza opisującego Jerozolimę w czasach Chrystusa w 1602 postanowił ufundować Kalwarię Zebrzydowską.

Żonaty z Dorotą Herburtówną, córką Jakuba i Elżbiety z Czuryłów. Miał czworo dzieci, z których Anna, najstarsza córka wstąpiła (1603) do klasztoru Bernardynek św. Agnieszki w Krakowie i przyjęła imię Ludgarda; Gryzelda wstąpiła w 1614 r. do klasztoru Karmelitanek bosych w Krakowie, w którym żyła jako Teresa od Świętych; trzecia córka Zofia wyszła za mąż (1608) za Macieja Smoguleckiego, starostę bydgoskiego, a po jego śmierci – za Stanisława Niemojewskiego, kasztelana chełmińskiego. Pierworodnym synem Mikołaja był Jan.

źródło – Wikipedia

Początki sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej sięgają 1600 roku, kiedy to Mikołaj Zebrzydowski, wojewoda krakowski, wzniósł na górze Żar kościółek Ukrzyżowania wg modelu przywiezionego z Jerozolimy przez dworzanina zamku lanckorońskiego, Hieronima Strzałę. Kościółek ten w następnym roku (4 X 1601), w dzień św. Franciszka z Asyżu, uroczyście konsekrował nuncjusz papieski Klaudiusz Rangoni, w obecności biskupa krakowskiego Bernarda Maciejowskiego.

W latach 1604-1609 Mikołaj Zebrzydowski wybudował kościół i klasztor wg projektów architekta włoskiego Jana Marii Bernardoniego oraz architekta i złotnika flamandzkiego, Pawła Baudartha. Konsekracja tego kościoła odbyła się dnia 4 X 1609 roku, a więc znowu w uroczystość św. Franciszka.

Dokonał jej biskup krakowski, Piotr Tylicki. W latach 1609-1617 Mikołaj Zebrzydowski wybudował wg planów Pawła Baudartha następujące kaplice Drogi Krzyżowej do odprawiania specjalnego nabożeństwa: Ratusz Piłata, Grób Pana Jezusa, Ogrójec, Pojmanie, Dom Annasza, Dom Kajfasza, Pałac Heroda, Grób Matki Bożej, Włożenie Krzyża, Wieczernik, Wniebowstąpienie, Drugi Upadek Pana Jezusa, i pustelnia Pięciu Braci Polaków z kaplicą św. Marii Magdaleny.

Po śmierci Mikołaja Zebrzydowskiego w 1620 roku opiekunem i budowniczym Kalwarii był jego syn, Jan Zebrzydowski, który wybudował pięć dalszych kaplic pasyjnych (Brama Wschodnia, Kaplica na Cedronie, Pierwszy Upadek Pana Jezusa, Cyrenejczyk i Weronika), osiem kaplic maryjnych do odprawienia tzw. dróżek Pogrzebu i Triumfu Matki Bożej oraz rozbudował wzniesione jeszcze przez Mikołaja Zebrzydowskiego kaplice Ukrzyżowania i Grobu Matki Bożej. Jan Zebrzydowski wybudował też tzw. „gradusy” obok ratusza Piłata i kaplicę znalezienia Krzyża z pustelnią św. Heleny.

Nie należą one jednak do serii tzw. kaplic dróżkowych, podobnie jak wybudowane przez Mikołaja Zebrzydowskiego Wniebowstąpienie i pustelnia Pięciu Braci Polaków. Następnym fundatorem kalwaryjskim był Michał Zebrzydowski, który zasłużył się rozbudową kompleksu klasztornego przez poszerzenie go o drugi wirydarz od strony północnej (1654-1655) i wybudowanie (1658-1667) kaplicy Matki Bożej Kalwaryjskiej należącej do najpiękniejszych obiektów architektonicznych w Kalwarii Zebrzydowskiej.

I wreszcie na przełomie XVII i XVIII w. Magdalena Czartoryska, ostatnia wielka fundatorka kalwaryjska, podjęła się powiększenia kościoła o długą i szeroką nawę, oraz o fasadę i dwie wieże przy elewacji frontowej. Roboty te ukończono w roku 1702, a więc już po jej śmierci (†1694).

Śmierć Magdaleny Czartoryskiej zakończyła epokę wielkich fundatorów kalwaryjskich. Od tego czasu troska o Sanktuarium Kalwaryjskie spoczywa na jego stróżach – bernardynach i na pątnikach przybywających do sanktuarium z okazji różnych uroczystości.

źródło – Sanktuarium Pasyjno-Maryjne w Kalwarii Zebrzydowskiej

Matka Boża Kalwaryjska opuściła mury klasztoru w Kalwarii Zebrzydowskiej i wyruszyła na spotkanie z Papieżem
Matka Boża Kalwaryjska opuściła mury klasztoru w Kalwarii Zebrzydowskiej i wyruszyła na spotkanie z Papieżem
bp krakowski Andrzej Zebrzydowski z Więcborka
bp krakowski Andrzej Zebrzydowski z Więcborka
Nagrobek bp Andrzeja Zebrzydowskiego z Więcborka kapelana Królowej Bony na Wawelu w Krakowie
Nagrobek bp Andrzeja Zebrzydowskiego z Więcborka kapelana Królowej Bony na Wawelu w Krakowie