Książę Andrzej Zebrzydowski z Więcborka Biskup Krakowski Kapelan Królowej Bony

23 maja minie 455 rocznica śmierci biskupa krakowskiego kapelana Królowej Bony Andrzeja Zebrzydowskiego rodem z Więcborka, który zmarł w drodze z Więcborka na Wawel 23.05.1560r, we Wrześni k/Poznania.

To właśnie bp Andrzej Zebrzydowski przeniósł z Wawelu do więcborskiego zamku siedzibę królewskiego biskupa krakowskiego. Działo się to w latach 1558-1560r, kiedy to biskup krakowski książę Andrzej Zebrzydowski prowadził swoją działalność duszpasterską z więcborskiego zamku zebrzydowskich, gdzie się urodził w 1496r.

To z więcborskiego zamku biskup Andrzej Zebrzydowski prowadził negocjację z Królem Polskim odnośnie swojego powrotu na Wawel. Niewielu wie, że w tym czasie na więcborskim zamku bywała Królowa Bona, która rozbudowała więcborski zamek swojego kapelana królewskiego. Za zamkiem znajdowała się droga krzyżowa, do której Zebrzydowscy przywiązywali ogromną wagę. Po śmierci bp. Andrzeja Zebrzydowskiego 23.05.1560r. w drodze z Więcborka na Wawel we Wrześni k/Poznania, rodzina bp. Andrzeja Zebrzydowskiego rozpoczęła budowę drogi krzyżowej w Kalwarii Zebrzydowskiej, która działa do dnia dzisiejszego.

Zamek bp Zebrzydowskiego stał po drugiej stronie jeziora więcborskiego w znacznej odległości od miejsca, w którym znajdował się poprzedni zamek Grzymalitów z Więcborka. Było to po wschodniej stronie miasta, według jego dzisiejszego położenia, obecnie ul. Zamkowa i Biskupa Andrzeja Zebrzydowskiego nadana z mojego wniosku kilka lat temu. źródło naukowe informacji ”Tamże” i ”Otto Georkie Der Kreis Flatow Złotów 1818r., s640”. Była to budowla z groblami, fosami, mostami zwodzonymi i wszystkimi przynależnościami rycerskiego zamku. źródło naukowe ”Tamże”.

Przyczyną opuszczenia Stolicy Polski w Krakowie i zamku królewskiego na Wawelu przez królewskiego kapelana bp. Andrzeja Zebrzydowskiego była obojętność Króla Polski wobec przechodzenia szlachty polskiej na kalwinizm, czyli protestantyzm, co wywołało gniew królewskiego biskupa rodem z Więcborka i przeniesienie tu swojej siedziby na dwa lata.

Zwłoki biskupa Zebrzydowskiego spoczywają do dziś w rodzinnej kaplicy Zebrzydowskich na krakowskim Wawelu. Szkoda, że władze miejskie Więcborka nie potrafią wyeksponować i uczcić tego istotnego w dziejach naszego miasta faktu. Przypominam radnym i burmistrzowi, że to w końcu były jeden z najsłynniejszych mieszkańców Więcborka. Fresk z podobizną biskupa Zebrzydowskiego, i jego krewnego Prymasa Polski Andrzeja Krzyckiego i Królowej Bony znajduję się w więcborskim kościele katolickim nad figurą Jezusa zmartwychwstałego.

Czas najwyższy by władze miejskie Więcborka upamiętniły ten fakt na obelisku w miejscu gdzie przez wiekami stał więcborski zamek Zebrzydowskich, a następnie Potulickich.

Tomasz Bracka