94 rocznica odzyskania niepodległości przez Więcbork 23.01.1920 – 23.01.2014r

Zbliża się 94 rocznica odzyskania niepodległości przez Więcbork 23.01.1920 – 23.01.2014r., oraz 100 rocznica wybuchu I Wojny Światowej 1914-2014r. Przypomnijmy jak do tego doszło. Legiony Polskie podlegały pod armię austriacko – węgierską. Lecz obowiązywały tam polskie komendy i polskie umundurowanie. W skład legionów wchodziły trzy brygady:
– I Brygada – utworzona w grudniu 1914 roku dowodzona przez Józefa Piłusudzkiego.
– II Brygada – utworzona w maju 1915 roku dowodzona przez F. Kttnera.
– III Brygada – utworzona w maju 1915 roku dowodzona przez m.in. W. Grzesickiego czy Z. Zielińskiego.

Rozpadnięcie się Legionów został spowodowane przez spór, który istniał przez cały czas gdy one działały. Był to konflikt pomiędzy Józefem Piłsudskim i Naczelnym Komitetem Wojskowym, którego przedstawicielem był Władysław Sikorski. Po tym większość oficerów i szeregowców z I i III Brygady, na skutek odmówienia podpisania przysięgi na temat wierności cesarzom Niemiec i Austro-Węgier, zostało rozbrojonych i internowanych w obozach w Beniaminowie i Szczypiornie. Pozostali którzy złożyli podpisy zostali wcieleni do Polskiego Korpusu Posiłkowego. Józef Piłsudski został aresztowany i wywieziony do Magdeburga.

Organizacje wojskowo-niepodległościowe w Galicji:
powstały po 1907 r. głównie z inicjatywy Piłsudskiego, który nawiązał w Galicji współpracę z niepodległościowo nastawioną młodzieżą.
Po aneksji Bośni i Hercegowiny przez Austrię (1908r.) zwolennicy Piłsudskiego (na czele z Kazimierzem Sosnkowskim ) założyli tajny Związek Walki Czynnej (ZWC), który z chwilą wybuchu wojny miał wywołać powstanie antyrosyjskie w Królestwie Polskim.

W 1910 r. w oparciu o ZWC piłsudczycy powołali legalne organizacje paramilitarne: „Strzelec” w Krakowie (pod komendą Piłsudskiego) oraz „Związek Strzelecki” we Lwowie (pod dowództwem Władysława Sikorskiego). Ich celem było przysposobienie wojskowe młodzieży, która w przyszłości miała tworzyć kadry armii polskiej.

Podobne stowarzyszenia zakładali też secesjoniści z endecji, którzy w 1910 r. powołali „Polskie Drużyny Strzeleckie” oraz ludowcy, którzy założyli „Drużyny Bartoszowe” i „Drużyny Podhalańskie”. Endecy galicyjscy powołali z kolei przy towarzystwach gimnastycznych „Sokół” tzw. „oddziały polowe”.

Wymarsz z krakowskich Oleandrów 1 kompanii kadrowej strzelców Józefa Piłsudskiego w kierunku granicy z Królestwem Polskim na Kielce. Piłsudski, który żegnał oddział, dysponował prze siebie proklamacją nie istniejącego tajnego Rządu Narodowego w Warszawie, którego zdaniem było wypowiedzenie 3 VIII wojny Rosji i powołanie go na Komendanta Głównego Wojska Polskiego. Tym dokumentem zamierzał wzmocnić pozycję prowadzonej przez siebie akcji niepodległościowej zarówno wobec stronnictw polskich w Galicji, jak i władz austriackich.

Miejsca walk legionów :

pod Laskami koło Dęblina (I Brygada)
pod Mołotkowem (II Brygada)
pod Łowczówkiem koło Tarnowa (I Brygada)
pod Konarami (I Brygada)
pod Rokitną (szarża ułanów)
pod Rarańczą (II Brygada)
pod wsią Kostiuchnówką (I, II, III Brygada)
nad rzeką Stochód (II Brygada)
.

Kryzys przysięgowy, nazwa przesilenia spowodowanego odmową Piłsudskiego, a za jego przykładem większości żołnierzy I i III Brygady Legionów Polskich, złożenia przysięgi na wierność cesarzom Niemiec i Austro-Węgier w VII 1917. W rezultacie kryzysu Piłsudskiego uwięziono w Magdeburgu, a legionistów w większości internowano w obozach w Beniaminowie i Szczypiornie.

Po odzyskaniu przez Polskie niepodległości w 1918r. mieszkańcy Więcborka i Wielkopolski przystąpili w grudniu 1918r. do walk o wolność tej ziemi w powstaniu wielkopolskim. Powstanie zakończyło się sukcesem dla Więcborka i Wielkopolski i od zwycięskiego powstania w 1919r., Więcbork był już wolny.

Do pełni szczęścia potrzebne było uznanie tej wolności przez wielkich tego świata. I tak też się stało w Wersalu podczas podpisania traktatu wersalskiego w 1919r., gdzie ustalono, że granica Polsko – Niemiecka zakończy się na mieście i gminie Więcbork we wsi Dorotowo przy rzece Łobzonka. Dnia 23.01.1920r. Generał Józef Haller i Armia Pomorze wkroczyli do Więcborka wyzwalając miasto i okoliczne wioski. Tego dnia władze niemieckie oficjalnie przekazały władze i terytorium miasta i gminy Więcbork polskim władzą.

Trzeba przypomnieć, że tego dnia mój pradziadek Jan Bracka udostępnił własne domy na potrzeby Urzędu Miejskiego w Więcborku ( Magistratu) i Poczty Polskiej stając się współtwórcą II Rzeczpospolitej Polskiej. Poniżej przestawiam zdjęcie z defilady na więcborskim Rynku Armii Pomorze z udziałem Gen. Józefa Hallera i mieszkańców miasta po wyzwoleniu Więcborka 23.01.1920r. Więcborski magistrat to widoczny na zdjęciu dom z girlandami, w którym spoczął po wyzwoleniu Generał Józef Haller i przedstawiciele odrodzonej Rzeczpospolitej. Tego dnia po raz pierwszy po 125 latach zaborów zwołano posiedzenie tymczasowych władz miejskich Więcborka i wyłoniono pierwsze komisaryczne władze miejskie na czele których stanął burmistrz Piotrowski.

Wspomniane domy jak i pozostałe obiekty ziemskie i leśne zostały zrabowane w 1947r. przez postkomunistyczne państwo polskie i do dziś ich nie oddano ani nie zapłacono należnych odszkodowań. Demokratyczne władze III RP są ostatnim złodziejem w postkomunistycznej Europie, które do dziś nie oddały własnemu narodowi zrabowanego przez nich mienia. Uczyniły to już wszystkie państwa postkomunistyczne z wyjątkiem Polski co zakrawa na skandal i upadek moralności oraz praworządności władz naszego państwa, które po 25 latach III RP jest nadal złodziejem względem własnych obywateli.

Wierzymy, że władze miejskie należycie uczczą te rocznicę wybuchu I Wojny Światowej i odzyskania przez Więcbork niepodległości. Trzeba dodać, że te daty przez wiele lat celowo wymazywano z pamięci nowych i starszych pokoleń. To powinno być główne święto państwowe w naszym mieście, bo ta niepodległość była prawdziwa i wyczekiwana przez 125 lat zaborów. W okresie międzywojennym było to najważniejsze święto w Więcborku, czas najwyższy do tego ponownie powrócić poprzez popularyzacje tej rocznic w szkołach, i MGOK Więcbork oraz w więcborskim magistracie.

Już czas najwyższy upamiętnić te dwie rocznice na pomniku Orła Białego w Więcborku o co ponownie apeluję do radnych i władz miejskich Więcborka.

Przestańcie dalej zacierać prawdę historyczną związaną z tymi rocznicami. Przypominam radnym i burmistrzowi, że czasy nieboszczki PRL i ZSRR mamy już za sobą zatem czas najwyższy schować do szuflady postkomunistyczne fobie antypolskie i zacząć czcić pamięć więcborskich bohaterów, którzy oddali własne życie za wolność waszą i naszą.

Tomasz Bracka