Dziś mija 18 lat od dokonanej prze mnie Tomasza Romana Bracka reaktywacji 288 letniego Kurkowego Bractwa Strzeleckiego w Więcborku

Dziś mija 18 lat od dokonanej prze mnie Tomasza Romana Bracka reaktywacji 288 letniego Kurkowego Bractwa Strzeleckiego w Więcborku, które powołał do życia 16. 10. 1732 r. Król Polski August II Mocny dla Hrabiego Regimiana Potulickiego Kawalera Orderu Orła Białego z Więcborka sekretarza Króla Polski Augusta II Mocnego.

Bractwo to przekształcił w stowarzyszenie 03. 12. 1933 r. mój pradziadek Jan Bracka prezes KBS Więcbork w II RP reaktywując je 100 lat temu w `1920 r, a ja Tomasz Roman Bracka reaktywowałem to bractwo 18 lat temu w III RP z 15 braćmi co miało miejsce w Więcborku 11. 11. 2002 r.

Tego dnia 11 listopada 2020 roku ja Tomasz Roman Bracka zostałem wybrany jednogłośnie prezesem odrodzonego 288 – letniego KBS Więcbork i pełniłem tą funkcje dwie kadencje od 2002 r. do 2007 r. a w 2011 r. zostałem królem tego bractwa, które działa do dnia dzisiejszego.

W trakcie mojej prezesury odtworzyłem 288 letnie Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Więcborku od podstaw przejmując zrabowaną siedzibę bractwa w 2006 r. Doposażyłem bratwo w mundury, broń palną krótką i długą, magazyn broni, łańcuch króla KBS Więcbork, rozpocząłem remont siedziby Bractwa. Doprowadziłem do pierwszych po latach komunizmu zawodów strzeleckich KBS Więcbork w których uczestniczyły bractwa kurkowe z różnych stron Polski. Powołałem do więcborskiego bractwa dziesiątki osób w tym Ministra w Rządzie Premiera Kaczyńskiego Wojciecha Mojzesowicza oraz Senatora RP Kosmę Złotowskiego. Jako prezes KBS Więcbork przywróciłem od Skarbu Państwa do Gminy Więcbork i KBS Więcbork 12 hektarów lasku miejskiego w Więcborka wraz z obiektami brackimi ! Wszystko to zrobiłem na cześć mojej Mamy Renaty Bracka i przedwojennego prezesa KBS Więcbork mojego pradziadka śp Jana Bracka.

Przedstawiam zachowany akt królewski powołujący Bractwo Strzeleckie w Więcborku 16. października 1732 r. :

Augst Wtóry z Bożej Łaski Król Polski Wielkiego Księstwa Litewskiego, Ruskiego, Pruskiego, Mazowieckiego, Samogickiego, Kijowskiego, Wołyńskiego, Podlaskiego, Liwońskiego, Smolińskiego, Siewierskiego, Czernichowskiego. Książę i Dziedzic Saxsoni, Pierwszy Elektor. Wobec Wszystkiem dajemy znać komu o tym wiedzieć należy, że Wielmożny Józef z Potulic Potulicki Starosta Borzechowski i Miławski Cech Strzelecki miasteczku swoim dziedzicznem Więcborku nazwanym, w województwie Kaliskim w powiecie Nakielskim leżącym, na formę pobliższych miast i miasteczek, powagą Naszą Królewską abyśmy instytuowali i erygowali, instancjował i nas uniżenie suplikował, aby Mu się tenże Cech Strzelecki w pominonem miasteczku za konsensem i wolą naszą proszono bez wszelkiej trudności pozwoliliśmy i gdyby Rzeczpospolita posiłków potrzebowała, mężów do wojennego ćwiczenia przyłożonych i do traktowania broni sposobnych, w każdym przypadku mieć ich powinna.

Jakośmy słusznemi z konwikowani racjami fundowani i wprowadzenie Cechu czyli Bractwa pozwalamy. Asekurujemy tosz Bractwo Strzeleckie przez przyrzeczonego Wielmożnego Potulickiego Starostę Borzechowskiego Vigore Preseny z konsensu naszego będzie instytuowane i ważne wiecznemi czasy. Chcemy aby Bracia tegoż Strzeleckiego Cechu w miasteczku Więcborku erygując wszystkie artykuły, punkta, przywileje, prawa i wolności poddanemu Cechowi miasteczku Złotowo konsensu Naszego Roku Pańskiego 1702 dnia 9 miesiąca marca pozwolone, niemi niech się rządzili i we wszystkiem obserwowali. Co dla lepszej wiary ręką naszą podpisujemy i pieczęcią naszą królewską zatwierdzamy.

Działo się w Warszawie dnia 16 Oktobera Roku Pańskiego 1732, Panowania Naszego 36.Roku. AUGUST REX /L.S./ Instytucja Bractwa Strzeleckiego w miasteczku Więcborku Wielmożnego Potulickiego Starostę Borzechowskiego i Mławskiego dziedzicznym. Adam Stanisław Grabowski Dziekan Katedralny Chełmiński Podkanclerzy Koronny.

Przedstawiam statut Królewski dla Bractwa Strzeleckiego w Więcborku z 30. czerwca 1733 r.

August II z Bożej Łaski Król Polski Wielki Książę Litewski, Ruski, Pruski, Mazowiecki, Samognicki, Kijowski, Wołyński, Podlaski, Lwowski i Czarniachowski, także i dziedziczny Książę Saksoni i Elektor. Znać dajemy niniejszym skryptem naszym wszystkim i wobec i z osobna,komu o tem wiedzieć należy, od szczęśliwego panowania naszego, aby ta prześwietna Rzeczypospolita nam od Boga pozwolona zupełnie kiknęła i potomnym wiekom chwalebnie słynęła , od naszej albowiem protekcji należą, aby wszystkie godnych rycerzy naszych miast w godnym porządku i postanowionych prawach zostawały, a ponieważ miasto Więcbork w województwie Kaliskiem, powiecie Nakielskim położone do dobrego porządku i obrony miasta ze sztuką strzelecką zabiera się ćwiczenie, to za rzecz godną i pożyteczną uznaliśmy.

Za czem my nie przecząc tak godnej intencji obywateli miasta Więcbork na intencję wiernych naszych consiljjarzów na ten czas przy boku naszym będących z osobliwej łaski królewskiej dyplom sztuki strzeleckiego cechu wydać umyśliliśmy, tako i teraz wydajemy i pozwalamy niniejszem pisaniem naszym ażeby pominione bractwo stuki strzeleckiej miejsce najwygodniejsze obrawszy i naznaczywszy, tam się dni zwyczajnych w sztuce strzeleckiej ćwiczyło.

Punkta artykułów i kondycyje, dobry wyrażając porządek do wolnego upodobania bractwa służące niżej opisane, postanowione i uchwalone, mocą naszą Królewską aprobujemy i konfirmujemy, który to walor, żeby na zawsze był zachowany mieć chcemy, których to artykułów i punktów tenor jest taki. W Imię Pańskie! Amen. Do wiecznej a potomnych pamięci! Ktokolwiek w katalog braci będzie chciał być wpisany , najprzód złotych polskich do skrzynki bractwa bez żadnej odwłoki wyliczy i 4 funty wosku odda na świece, które bracia w procesji przy Najśw. Sakramencie nosić będzie każdy. Także z braci cechu strzeleckiego pistolet albo rusznice dobrze sporządzoną dla obrony miasta do pominionego bractwa darować powinien.

Niegodzi się także, nikogo do tego bractwa przyjmować tylko, któryby pierwej zostawał mieszczaninem i pokazał list rodowy, wyjąwszy synów tamecznych mieszczan, którzy jeżeli będą w bractwo strzeleckie wkupieni, wolno im strzelać do tarczy. Przytem niech się nikt nie waży z drugiego i cudzego bractwa albo kogo inszego pożyczonym pistoletem albo strzelbą strzelać tylko ze swojej własnej pod utrata strzelby i honoru królewskiego. Kto by się ważył z braci drugiego brata wziąść rośnicę i zapał zdradliwie zatkać, da winy złoty jeden. Kto by zaś z braci najlepiej w tarczę uderzył kulą król albo strzelec od wszelkiej kontrybucji Rzeczypospolitej, od cła i od miejski ciężarów i podatków wolny będzie przez cały rok.

Bracia wszyscy, w którymkolwiek domu znak albo chorągiew strzelecka wywieszona z okna będzie, tam się schodzić będą, gdzie przez starszych braci tarcza lokalowa będzie a stamtąd na miejsce naznaczone z tarczą pójdą. Tam najpierwej pan prezydent miasta jeżeli na ten czas obecny będzie 5 razy strzeli, potem następować będą starsi cechu strzeleckiego, consequenter inni bracia według porządku regestrowego. Jeden zaś przysiężny przy kopie albo w dole przy tarczy zasiąść powinien, aby przestrzegał kto lepiej w tarczę uderzy.

Czas strzelania tego od środy świątecznej aż do czwartku trwać będzie. Żaden z braci, aby się nie ważył więcej do tarczy strzelać tylko 4 razy. Bracia wszyscy cechu strzeleckiego po wystrzelaniu w czwartek o 20 godzinie na zegarze wielkim a na małym o 8 godzinie,który ubił tarcze i królem cechu strzeleckiego został, od starszych i braci koronowany będzie, potem go do domu jego pięknie z triumfem zaprowadzą. A kto z braci strzeleckiego cechu w tarcze najlepiej kulą uderzy, choćby nie był w cechu piwowarskim, wolno mu będzie przystęp in instanti do bractwa cechu piwowarskiego. Ten zaś strzelec albo król koronowany od starszych, jeżeliby sam takiem piwowarstwem się bawić nie chciał wolno mu urząd i wolność honoru swego komu inszemu, darować albo sprzedać.

Bractwo zaś cechu strzeleckiego królowi da klejnot albo raczej łańcuch złoty i srebrny z klejnotem, który sobie na roczny swój pożytek obrócić może z tą kondycją, że to wszystko zupełnie do bractwa strzeleckiego odda w niedzielę ”Rogationes” nieoddanie pod winą i wagą dwojga tychże klejnotów, do którego oddania stawiać powinien rękojmiów mieszczan i słusznych i dobrze posesjonatów. Tegoż króla tudzież Pana Prezydenta starsi i z bracią traktować będą.

Król jeżeli będzie chciał według swojej możności p.p. starszych tego cechu w wyprawieniu bankietu suplementować może. Którykolwiek brat obrany na królestwo przy ekspiracji urzędu swego i królestwa ze szczodrobliwości swojej powinien będzie klejnot srebrny z herbem swoim do bractwa strzeleckiego i czas sposobny upatrzywszy godną cechu tego braci wyprawić kolację t.j.wieczerzę.

Którykolwiek z braci tarczy żaden z nich od króla i inszych braci odstępować nie powinien po onem wystrzeleniu, póki ów przysiężny brat tarczy z mety nie przyniesie. Potem skromnie wszyscy porządkiem żołnierskim trybem do miasta wnijdą a to pod winą 1 funta wosku. Po wystrzelaniu, aby się nikt nie ważył tarczy z mety ruszać, tylko komu nakażą pod winą złotych polskich 6. Ktokolwiek by z braci mniej przystojne słowa mówił albo żarty na miejscu strzelania albo przy kongregacji brackiej czynił, odda winy złotych 3 polskich.

Nikomu z braci nie wolno z szablą przychodzić do bractwa i na miejsce strzelania pod winą funta wosku jednego. Starać się będzie bractwo cechu piwnego o obronę miasta i sławetnego magistratu to też ratione chowania ruśnic, pistoletów, prochów kulowych, od którego zawarcia klucze zostawiać będą u starszych bractwa tego. Starsi zaś bractwa cechu strzeleckiego każdego roku w poniedziałek świąteczny i rachunek z perceptów i expensów oddawać będą braciom cechowym. Potem bractwo całe inszych starszych do tego godnych na przyszły rok obierać będą i konfirmować.

Gdy starszy tego bractwa inszego na miejsce swoje wysadzi, jeżeli raz nie będzie posłuszny, da winy pół złotego kto 2 razy da złoty jeden, kto 3 razy będzie wyrzucony z bractwa. W dni świąteczne, ktokolwiek raz u jednego stołu zasiądzie, u tegoż przez całą oktawę zasiadać powinien pod winą pół złotego. Kto z braci do stołu siądzie a miejsca tam nie ma naznaczonego popada winie złotego jednego.

Cokolwiek starsi dla dobrego porządku postanowią i uchwalą, to wszystko z artykułu prawo mieć należy. Co wszystkim którym należy, osobliwie magistratowi i wszelkiemu pospólstwu miasta Więcborka do wiadomości podając rozkazujemy aby bractwo strzeleckie z mocy naszej królewskiej na wolnie postanowione we wszystkich punktach, klauzulach, artykułach, kondycjach zachowane było.

Praw wolności ochrony zażywać pozwalamy. Nic a nic woli naszej i rozkazu nie nadwyrężając ani nadwyręzić nie dopuszczając.

Roku Królowania Naszego 1733 dn.30 Juni

Bractwo to przekształcił w stowarzyszenie 03. 12. 1933 r. mój pradziadek Jan Bracka prezes KBS Więcbork w II RP, a ja Tomasz Roman Bracka to bractwo reaktywowałem w III RP z 15 braćmi co miało miejsce 11. 11. 2002 r. w Więcborku. Tego dnia zostałem wybrany jednogłośnie prezesem odrodzonego KBS Więcbork i pełniłem tą funkcje dwie kadencje od 2002 r. do 2007 r. a w 2011 r. zostałem królem tego bractwa, które działa do dnia dzisiejszego.

Dnia 03. 12. 1933 r. Królewskie Bractwo Strzeleckie w Więcborku zostaję przekształcone w Stowarzyszenie pierwszym Prezesem Stowarzyszenia Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Więcborku zostaje wybrany mój pradziadek Jan Bracka stało się to 03.12.1933 r. kiedy Bractwo strzeleckie w Więcborku przekształca się w stowarzyszenie. Był to okres największego rozkwitu KBS Więcbork w całej historii bractwa.

Pogrzeb przedwcześnie zmarłego Prezesa Jana Bracka 13. 05 .1938 r. zgromadził tysiące ludzi, żegnali Go osobiście Prezydent RP Ignacy Mościcki, Marszałek RP Edward Rydz Śmigły, dwóch Biskupów Katolickich Splett i Okoniewski, Wojsko Polskie, Kurkowe Bractwa Strzeleckie RP oraz liczne delegacje władz Wojewódzkich, Powiatowych i Miejskich Więcborka. Jak podaje ówczesna gazeta sępoleńska z 1938 r. tak wielkiego i uroczystego pogrzebu z wszystkimi władzami świeckimi i duchownymi miasto Więcbork jeszcze nie widziało.

Po zakończeniu II Wojny Światowej KBS Więcbork powołuję na Prezesa ostatniego burmistrza Więcborka z czasów II RP Franciszka Kucharskiego. W 1960 r. komunistyczne władze PRL bezprawnie zabraniają działalności KBS Więcbork i rozkradają cały majątek bractwa, czyli budynek bracki, strzelnicę, kręgielnie, restaurację i klejnoty brackie z 10 hektarowym laskiem brackim w Więcborku włącznie. Po wielu latach zabiegów 11. 11. 2002 r. gen. Tomasz Roman Bracka prawnuk pierwszego Prezesa Jana Bracka reaktywuję w ciągłości prawnej 288 letnie Stowarzyszenie Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Więcborku i zostaję jego pierwszym prezesem w odrodzonej III RP.

KBS Więcbork reaktywowali 18 lat temu w 2002 r. Tomasz Roman Bracka, Jerzy Dubielski, Mieczysław Ciepłuch, Edmund Bąkowski, Ryszard Dziekański, Marian Dąbecki, Janusz Holka, Kazimierz Wilczyński, Grzegorz Antczak, Marek Lisiecki, Tadeusz Poseld, Andrzej Rook, Marian Kielich, Marian Marach, Norbert Drozdowski. Pierwszym i długoletnim prezesem 288 letniego KBS Więcbork w latach 2002 – 2007 r., zostałem wybrany ja Tomasz Roman Bracka, a w 2011 roku Królem tegoż bractwa . Jest to obecnie najstarsze Królewskie Bractwo Strzeleckie w Polsce.

Prezes i Król 288 letniego KBS Więcbork

Tomasz Roman Bracka
Kawaler Krzyża Oficerskiego
Orderu Odrodzenia Polski